Umowy z prefinansowaniem

Tak, pod warunkiem, że wniosek o dofinansowanie złożony w sierpniu 2022 r. dotyczył dotacji z prefinansowaniem, ponieważ zgodnie z ust 11 pkt 10 części 3) programu „Czyste Powietrze”: beneficjent, który zawarł umowę o dofinansowanie w formie dotacji z prefinansowaniem ma możliwość zmiany warunków umowy o dofinansowanie na warunki obowiązujące w obecnej wersji programu. Załącznik nr 1 do ogłoszenia o zmianie programu zawiera – zasady złożenia wniosku o aneks do umowy o dofinansowanie w formie dotacji z prefinansowaniem, a załącznik 2 zawiera – wzór pisma przewodniego do wniosku o aneks do umowy z prefinansowaniem. W innym przypadku nie ma możliwości takiego aneksowania umowy.

Nie trzeba dołączać nowego zaświadczenia. W przypadku, gdy na podstawie dotychczasowego zaświadczenia beneficjent uprawniony będzie do najwyższego poziomu dofinansowania, na wniosek o aneks beneficjenta, wojewódzki fundusz ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw) uwzględni warunki obowiązujące dla nowej wersji programu.

W przypadku wnioskowania o aneks do umowy z prefinansowaniem na nowe warunki programu „Czyste Powietrze”, obowiązujące od 3 stycznia 2023 r., zgodnie z załącznikiem nr 1 do ogłoszenia o zmianie programu, nie ma potrzeby przedkładania nowego zaświadczenia o dochodach. Zgodnie z instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie, w przypadku wypełniania wniosku o aneks do umowy z prefinansowaniem, jeśli data wydania zaświadczenia, jaką należy wpisać w pole F.2.2 jest wcześniejsza niż 3 miesiące od daty składania wniosku o aneks, w pole F.2.2 należy wpisać datę bieżącą.

Wszystkie zmiany warunków umowy o dofinansowanie, w tym również dotacji z prefinansowaniem, wymagają kontaktu z wfośigw oraz zawarcia aneksu do umowy. Możliwa jest rezygnacja z części planowanego zakresu przedsięwzięcia przy zachowaniu warunków programu.

Od 3 stycznia 2023 r. zmienione zostały zasady prefinansowania przedsięwzięć w programie „Czyste Powietrze”. Kwota zaliczki, wskazana przez wnioskodawcę we wniosku o dofinansowanie, płacona na konto wykonawcy, nie może być wyższa niż 50% przewidywanej dotacji przypadającej na dany zakres przedsięwzięcia. Następnie po wykonaniu prac, beneficjent składa wniosek o płatność wraz z wymaganymi dokumentami rozliczeniowymi, w tym potwierdzeniem uregulowania wkładu własnego przez beneficjenta. Jeśli beneficjent zapłacił wykonawcy pełną kwotę, wynikającą z faktury końcowej, pozostała część dotacji jest wypłacana na rachunek bankowy beneficjenta. Jeśli wynagrodzenie wykonawcy nie zostało w całości uregulowane, pozostała część dotacji jest wypłacana na rachunek bankowy wykonawcy.

Można aneksować umowę z wykonawcą, wymaga to jednak aneksowania umowy o dofinansowanie zawartej z wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw). Konieczne jest dostarczenie w takim przypadku kopii zaktualizowanej umowy z wykonawcą do wfośigw. Jeśli wypłacona została już zaliczka na rzecz danego wykonawcy, dodatkowe dofinansowanie, wynikające ze zmiany warunków umowy dotacji, zostanie wypłacone na podstawie wniosku o płatność rozliczającego zrealizowany zakres przedsięwzięcia.

Tak, jest taka możliwość. Zgodnie z „Zasadami złożenia wniosku o aneks do umowy o dofinansowanie w formie dotacji z prefinansowaniem”, stanowiącymi załącznik nr 1 do ogłoszenia o zmianie programu, należy wypełnić wniosek o aneks do umowy z prefinansowaniem w GWD oraz załączyć pismo przewodnie, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do ogłoszenia o zmianie programu i złożyć go do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw), z którym beneficjent podpisał umowę o dofinansowanie.

Zmiana warunków umowy skutkuje przejściem na nowe warunki umowy, obowiązujące dla obecnej wersji programu „Czyste Powietrze”, określone w warunkach umownych we wniosku o aneks, z wyjątkiem postanowień dotyczących:

• okresu realizacji przedsięwzięcia, tj. datą złożenia wniosku, do której odnosi się okres kwalifikowalności do dofinansowania kosztów, pozostaje data złożenia pierwszego wniosku o dotację z prefinansowaniem,
• warunku niefinansowania przedsięwzięć zakończonych przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie w formie dotacji z prefinansowaniem.

Wszelkie zmiany umowy o dofinansowanie zawartej przez beneficjenta z wfośigw wymagają formy pisemnej pod rygorem ich nieważności, a dane znajdujące się w treści wniosku o dofinansowanie stanowią część umowy o dofinansowanie. Zatem, aby mógł być zastosowany nowy rachunek bankowy wykonawcy do wypłaty środków, konieczna jest wymiana pisemnych informacji i akceptacji między beneficjentem a wfośigw, jako stron umowy o dofinansowanie.

Warunki dofinansowania określone w umowie o dofinansowanie nie zmieniają się wraz ze zmianą warunków programu „Czyste Powietrze”. Jeśli umowa o dotację z prefinansowaniem zawarta została na warunkach programu obowiązujących do dnia 2.01.2023 r., beneficjent ma możliwość wystąpienia o zmianę warunków umowy, zgodnie z nowymi warunkami programu, składając w wojewódzkim funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw), z którym beneficjent podpisał umowę o dofinansowanie, wniosek o aneks do umowy z prefinansowaniem wypełniony w GWD wraz z pismem przewodnim, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do ogłoszenia o zmianie programu. Szczegóły dotyczące aneksowania takich umów zawarte są w załącznik nr 1 do ogłoszenia o zmianie programu oraz w instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie.

Po zawarciu aneksu do umowy z prefinansowaniem (z przejściem na nowe warunki programu „Czyste Powietrze”), kwota zaliczki już wypłacona danemu wykonawcy nie zmieni się. Zgodnie z instrukcją wypełniania wniosku o dofinansowanie, wypełniając wiosek o aneks, należy w miejscu wnioskowanej zaliczki wpisać kwotę, która już została wypłacona. Wyższa kwota dotacji – po przeliczeniu jej zgodnie z nowymi warunkami programu – zostanie wypłacona po złożeniu wniosku o płatność i przedstawieniu poniesionych kosztów kwalifikowanych.

Pozostała część dofinansowania z prefinansowaniem, przypadającego na zakres przedsięwzięcia wynikający z umowy zawartej przez beneficjenta z wykonawcą, jest wypłacana po zrealizowaniu zakresu tej umowy w terminie 30 dni od daty wpływu do wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej (wfośigw) kompletnego i prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność wraz z wymaganymi dokumentami. Niekompletny lub nieprawidłowo wypełniony wniosek o płatność może powodować wydłużenie terminu na jego ocenę i wypłatę dotacji. Obowiązek złożenia wniosku o płatność leży po stronie beneficjenta.

Druga część prefinansowania, analogicznie jak zaliczka, wypłacana jest bezpośrednio na rachunek wykonawcy, jednak w przypadku opłacenia wynagrodzenia wykonawcy przez beneficjenta, dotacja będzie wypłacona bezpośrednio na rachunek bankowy beneficjenta.

W programie „Czyste Powietrze” nie zostało zapisane żadne ograniczenie związane z wyborem wykonawcy, jednak wykonanie robót budowlanych przez beneficjenta prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą lub prowadzącego działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, w ramach jego przedsięwzięcia, nie będzie stanowiło kosztu kwalifikowanego w programie „Czyste Powietrze”.

W świetle Kodeksu cywilnego umowa sprzedaży, dostawy czy świadczenia usług jest czynnością prawną dwustronną, czyli taką, w której udział biorą dwie strony. Przez świadczenie usług należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Umowa to źródło zobowiązania, a zobowiązanie to stosunek prawny polegający na tym, że jedna osoba (wierzyciel) jest uprawniona do żądania spełnienia świadczenia, natomiast druga (dłużnik) jest obowiązana to świadczenie spełnić. Na gruncie prawa cywilnego świadczenie na własną rzecz nie jest usługą.

1. Jeśli wniosek dotyczy dotacji bez prefinansowania, to beneficjent podpisuje umowy z wykonawcami kiedy chce, o dotację będącą refundacją poniesionych kosztów wnioskuje po zakończeniu prac, przy czym w jednym wniosku o płatność muszą być rozliczone koszty stanowiące tę samą kategorię kosztów kwalifikowanych. W tym przypadku jeden wniosek może dotyczyć wymiany pieca (jedna kategoria), ale drugi musi objąć całość prac termomodernizacyjnych związanych z ociepleniem, tj. elewację (w rozumieniu, że to jest ocieplenie ścian zewnętrznych a nie np. tylko otynkowanie lub pomalowanie) oraz ocieplenie poddasza. Wszystkie przegrody budowlane (ściany, strop, podłoga na gruncie) muszą być rozliczone w ramach jednego wniosku o płatność, ponieważ stanowią jedną kategorię kosztów.
2. Jeśli wniosek dotyczy dotacji z prefinansowaniem i beneficjent będzie chciał skorzystać z zaliczek dla wykonawców, to umowy z wykonawcami muszą być już zawarte na etapie składania wniosku o dofinansowanie. Na podstawie konkretnych danych z poszczególnych umów, we wniosku wyliczana jest zaliczka do wypłaty. Beneficjent może mieć maksymalnie 3 umowy z wykonawcami (objętych dotacją z prefinansowaniem). Zasada rozliczania kosztów kwalifikowanych w ramach tej samej kategorii kosztów w jednym wniosku jest taka sama jak przy zwykłej dotacji, co opisano powyżej.

Należy pamiętać, że w przypadku, gdy prace w ramach jednej kategorii kosztów objęte są więcej niż jedną umową z wykonawcami (np. jedna umowa dotyczy ocieplenia ścian, a druga ocieplenia stropu pod nieogrzewanym poddaszem) i wykonywane są w różnych terminach, to rozliczenie obu tych umów będzie możliwe dopiero po zakończeniu całości tych prac, w ramach jednego wniosku o płatność.

Zaliczka jest częścią dotacji, której ewentualny zwrot następuje zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie:

5. Wypowiedzenie umowy i zwrot środków: 2) W przypadku wypowiedzenia umowy beneficjent zobowiązany jest do zwrotu: a. kwoty wypłaconej dotacji, b. odsetek w wysokości jak dla zaległości podatkowych, naliczanych od dnia przekazania środków na rzecz beneficjenta do dnia uznania rachunku bankowego wfośigw. 3) beneficjentowi przysługuje prawo wypowiedzenia umowy z zachowaniem 14‐dniowego okresu wypowiedzenia pod warunkiem zwrotu przed upływem okresu wypowiedzenia otrzymanej kwoty dotacji wraz z odsetkami w wysokości jak dla zaległości podatkowych, naliczonymi od dnia przekazania środków na rzecz beneficjenta do dnia uznania rachunku bankowego wfośigw. Zaliczkę zwraca zawsze beneficjent, ponieważ to on jest stroną umowy o dofinansowanie z wfośigw.

Jeżeli pompy były montowane w ramach przedsięwzięć dofinansowanych z programu „Czyste Powietrze”, to spełniony jest warunek z programu: pkt. 9.3.1 ppkt.12) – wykonawca, z którym Beneficjent podpisuje umowę musi działać na rynku usług budowlanych, remontowych lub montażowych co najmniej jeden rok albo posiadać doświadczenie w realizacji co najmniej pięciu inwestycji dla beneficjentów w programie „Czyste Powietrze”.

Można również rozszerzyć zakres działalności firmy o kod PKD dotyczący działania na rynku budowlanym, remontowym lub montażowym, aby spełnić pierwsze wymaganie, należy jednak zwrócić uwagę, że taka działalność musi być prowadzona przez co najmniej rok.

a) Czy faktury załączone do WoP muszą być w całości opłacone (dotyczy dotacji bez prefinansowania)?

Zasadniczo tak, ale istnieje możliwość wystąpienia do właściwego wfośigw o wypłatę części kwoty z nieopłaconej w całości faktury bezpośrednio na rachunek wykonawcy – zgodnie z opisem przy polu B 4.25), we wniosku o płatność: „W przypadku braku opłacenia lub częściowego opłacenia dokumentu zakupu, zgodnie z treścią umowy o dofinansowanie wypłata dotacji nastąpi na rachunek bankowy wykonawcy/sprzedawcy”.

b) W przypadku wypłaty dotacji na konto wykonawcy, beneficjent opłaca tylko część obejmującą wkład własny i VAT?

Tak.

c) Czy w przypadku, gdy faktura jest częściowo opłacona, w polu D.1. rachunek bankowy beneficjenta do wypłaty dotacji – jest możliwość wpisania rachunku wykonawcy?

Nie ma takiej możliwości. W takim przypadku wypłata jest dokonywana na rachunek wskazany na fakturze przedstawionej do rozliczenia.

d) Czy na każdym poziomie dofinansowania do rozliczenia można przestawić faktury częściowo opłacone?

Tak, z wyłączeniem dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego.

e) Czy na fakturze częściowo opłaconej jest konieczność umieszczenia numeru rachunku bankowego wykonawcy?

Tak.

Zgodnie z warunkami programu „Czyste Powietrze”, jeśli wykonawca nie może z jakiegoś powodu zrealizować zawartej umowy, można zawrzeć umowę z innym wykonawcą i aneksować umowę w wfośigw, a przede wszystkim przekazać do wfośigw informację o tym, że będzie inny wykonawca.

Jeśli chodzi o zaliczkę, to można podpisać umowę trójstronną między beneficjentem, wcześniejszym wykonawcą i nowym wykonawcą, na podstawie której wcześniejszy wykonawca przekaże zaliczkę nowemu. Jeśli wcześniejszy wykonawca nie będzie chciał zwrócić zaliczki, to należy pamiętać, że wykonawca nie jest stroną umowy z wfośigw, jest nią beneficjent i to beneficjent odpowiada przed wfośigw za całą dotację, w tym zaliczkę. W takim przypadku beneficjent musi zwrócić zaliczkę, a swoich roszczeń w stosunku do wykonawcy dochodzić na drodze sądowej.

Nie ma możliwości aneksowania umowy o dofinansowanie bez prefinansowania na umowę z prefinansowaniem. Jedyną opcją zmiany warunków umowy jest rozwiązanie aktualnej umowy i zawarcie nowej na podstawie nowego wniosku o dofinansowanie, już z prefinansowaniem. Należy pamiętać, że jeśli beneficjent posiada już faktury, nie powinny być wystawione wcześniej niż 6 miesięcy przed datą złożenia nowego wniosku o dofinansowanie.

Przy rozliczeniu wniosku o płatność (WoP) wymagamy dokumentów księgowych, np. faktur końcowych. Na takich dokumentach w większości przypadków jest wymieniona cała „historia” realizacji przedsięwzięcia, wymienione są koszty netto i brutto z terminami wystawiania dokumentów „pośrednich”, np. faktur zaliczkowych. Jest to opisane w instrukcji wypełniania wniosków o płatność. Jeżeli ta faktura nie obejmuje tego pierwszego rachunku, powinien być on osobno załączony. Jeżeli tam nastąpiła zmiana, to konieczne jest właściwe przedstawienie rzeczywistej sytuacji we wniosku o płatność. Jeżeli umowa z wykonawcą się zmieniła, została aneksowana, to też należy do WoP załączyć aneks do umowy. Kwoty dotacji są zawsze kwotami netto, we wniosku o płatność wpisuje się kwoty netto i kwoty brutto, dotacja jest wyliczana zawsze od kwoty netto. Jeśli zmieniły się (pojawiły się) kwoty brutto, to beneficjent musi przedstawić pełną dokumentację kosztu.